Rijden + signalering analoog vs. digitaal (Basis principes)

Verwendung

Analoog of digitaal

Het onderstaande artikel werd door mij geschreven, omdat ik uit eigen ervaring bij het begin problemen had met het begrijpen van het thema rijden en signalering en in de bijdragen op het forum telkens weer merk dat ook andere "beginners" het moeilijk hebben als ze op dit punt belanden.

Analoge tijdperk

Bij analoog bestuurde modelbanen worden de locomotieven / treinen door middel van transformatoren door de verandering van de hoogte van de spanning of door het uit- of inschakelen van de spanning (stroom) met relais op een spoortraject gestuurd.

Meestal waren de relais direct in het sein ingebouwd; gedeeltelijk moesten deze -- tenminste bij lichtseinen -- apart ingebouwd worden.

Toonde het sein "groen", dan reed de trein; bij "rood" stopte hij -- altijd afhankelijk van de stand van het relais.

Men schakelde het sein om een trein te besturen.

Voor automatische (vaste) besturing van meerdere treinen werden seinen (met relais) ingezet, waarbij deze logisch met elkaar waren verbonden. Treinen activeerden schakelimpulsen via contacten.

Digitale tijdperk

Hier wordt de besturing van de locomotieven / treinen gerealiseerd, door de rijspanning van de centrale zo om te vormen, dat door de omvorming informatie tussen de centrale en locomotieven / treinen kan worden uitgewisseld. De uitvoering hiervan is afhankelijk van het "digitale systeem" verschillend gerealiseerd.

Informatie is bijv. "start" - "snelheidsniveau" - "stop". Welke locomotief / trein bedoeld is, wordt via een bijbehorend en meegezonden adres aangegeven.

In tegenstelling tot het analoge systeem blijft de rijspanning constant op de rails, onafhankelijk van de toestand van de trein.

Deze techniek maak de besturing van vele treinen op een baan door een centrale mogelijk.

Verder zijn PC besturingsprogramma's op de markt gekomen die de besturing van de vele locomotieven / treinen overnemen, omdat dit -- in het bijzonder in schaduwstations -- handmatig niet mogelijk is.

Door deze soort techniek, in het bijzonder in samenhang met de PC besturingsprogramma's, zijn geen stroomloze secties meer nodig om treinen te laten stoppen. De besturing d.m.v. relais en daarmee d.m.v. seinen kan en moet hier ontbreken.

Besturing + signalering met TrainController

TC is als een modulair systeem zo opgebouwd, dat het treinen/locomotieven ALLEEN in zogenaamde blokken kan beïnvloeden. Een blok vertegenwoordigt een spoortraject van willekeurige lengte op de baan. De verschillende blokken zijn op de baan door wisselstraten verbonden:

• Een wisselstraat bevat 0 (bijzondere vorm) tot n wissels.
• Binnen een blok mogen zich geen wissels bevinden.

Per blok moet minstens 1 echte detector de vrij/bezet - toestand aangeven.

In het kader van doelstellingen en configuratie bepaalt TC voor de individuele locomotieven / treinen de daaruit volgende toestanden en verzendt de noodzakelijke informatie naar de locomotieven / treinen zolang deze zich in een blok bevinden.

De gehele locomotief / trein - besturing gebeurt ZONDER dat seinen (relais) nodig zijn.

Effecten op de opbouw van de baan

Omdat voor het uiterlijk op de baan seinen de signalering moeten overnemen, moeten deze seinen nu via decoders (analoog aan wissels) "geschakeld" worden.

Dat wil zeggen de gebruiker moet TC zo configureren (wat mogelijk is), dat steeds het voor de bedrijfstoestand juiste seinbeeld getoond wordt (waarbij de uitvoering varieert afhankelijk van het "digitale systeem").

Voor ieder sein op de baan moet de gebruiker in TC een blok maken (als de locomotief / trein voor dit sein ook moet stoppen) en in de hardware (baan) een detector, waarvan TC de toestand via een decoder opvragen kan / gesignaleerd wordt.

Sein besturing analoog vs digitaal

• Niet:

Bij gebruik van TC stuurt niet het sein het verloop van het programma (locomotieven / treinen),

• Maar:

TC bestuurt het sein.

Voor de "besturing" van het TC programmaverloop staat een hele serie configuratie mogelijkheden ter beschikking. De beschrijving van de inzet daarvan zou buiten dit kader vallen, raadpleeg daarom deze wiki, als ook de forum zoekfunctie en online help respectievelijk het handboek.

Vergelijking met het grootspoor

Ook daar hebben de seinen een "signalerende werking" en geen directe uitwerking op de locomotieven / treinen.

Het TC blok "neemt" de functie van de machinist "over".

Weblinks

• TC-wiki: Basis principes
• TC-wiki: Verschil wegverkeer en spoorverkeer

--Jens Mohr 14:22, 26. Sep. 2010‎ († 2023)

bearbeitet: Wohlmannstetter 18:14, 7. Mär. 2021‎, Uslex (Diskussion) 17:16, 20. Jan. 2023 (CET), Uslex (Diskussion) 10:39, 24. Aug. 2024 (CEST)